Met de fiets naar het werk: zoveel levert het op

Wie vandaag naar het werk fietst, kan daarvoor een fietsvergoeding van zijn werkgever krijgen. Kán. Want of u daarvoor in aanmerking komt, hangt af van de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) binnen uw sector of bedrijf, van het arbeidsreglement of van uw arbeidscontract.

Vanaf mei 2023 komt daar verandering in voor wie in de privésector werkt. Dan zal elke werknemer een fietsvergoeding kunnen vragen. Vakbonden en werkgeversorganisaties sloten daarover in januari een nationale cao.

Met het initiatief hopen vakbonden en werkgevers nog meer mensen op het zadel te krijgen. In Vlaanderen gaat zo’n 20% van de werknemers met de fiets naar het werk. In Brussel is dat 7% en in Wallonië iets meer dan 2%.

Hoeveel bedraagt de fietsvergoeding?

Wie naar het werk fietst en vandaag nog geen recht heeft op een fietsvergoeding, krijgt uiterlijk vanaf 1 mei 2023 een nettovergoeding van 0,27 euro per kilometer. De vergoeding is begrensd voor een maximale afstand van 40 kilometer per dag, dat is omgerekend maximum 10,8 euro netto per dag.

De nieuwe cao is aanvullend. Dat betekent dat er niets verandert voor de meeste werknemers die al een fietsvergoeding kregen. Is er al een cao waarin een fietsvergoeding wordt voorzien, dan blijft de bestaande cao van kracht. Werkgevers zijn dus niet verplicht de vergoeding op te trekken als die lager ligt dan 0,27 euro per kilometer. Maar als u een fietsvergoeding krijgt omdat het in uw arbeidscontract staat of in het arbeidsreglement/bedrijfsreglement (en dus niet binnen een cao), dan valt deze wél onder de nieuwe, aanvullende nationale cao.

Welke verplaatsingen komen in aanmerking?

Een fietsvergoeding ontvangt u enkel voor woon-werkverkeer. Dat kan van uw huis naar uw werk zijn, maar ook naar een treinstation als u een deel van woon-werktraject met het openbaar vervoer doet. Rijdt u voor/na het werk nog snel naar de kinderopvang of de supermarkt, dan moet u die omweg ‘knippen’ uit de kilometers die u wil laten vergoeden. Een werkgever mag zich voor de vergoeding baseren op de kortste weg tussen het werk en uw verblijfplaats. Maar als u bijvoorbeeld een andere, langere weg neemt die veel veiliger is, kan uw werkgever deze uitzondering toelaten.

Wat met elektrische fietsen?

De fietsvergoeding is niet gelinkt aan een bepaald soort fiets. Of u nu met een stadsfiets, koersfiets, bakfiets, plooifiets of mountainbike naar het werk komt, maakt niet uit. U bent ook niet verplicht uw eigen fiets te gebruiken: ook als u een bedrijfsfiets gebruikt kan u een fietsvergoeding vragen. Hetzelfde geldt voor elektrische fietsen of speed pedelecs. Gemotoriseerde ‘rijwielen’ zijn dus toegelaten, zolang ze elektrisch aangedreven worden.

Motorfietsen en bromfietsen vallen niet onder de definitie van ‘rijwielen’. Net zoals een step, skateboard, rolschaatsen, hoverboard of segway niet als ‘rijwielen’ worden beschouwd. U kan er dus geen fietsvergoeding voor ontvangen.

Betaalt u belastingen op een fietsvergoeding?

Voor aanslagjaar 2024 (inkomsten 2023) bedraagt de maximale vrijstelling 0,27 euro per afgelegde kilometer. Als uw werkgever u 0,20 euro per kilometer geeft, dan is dat bedrag volledig vrijgesteld van belastingen. Als uw werkgever u 0,30 euro per kilometer geeft, dan is enkel 0,27 euro vrijgesteld van belastingen. De overige 0,03 euro zijn in principe wel belastbaar (want ze worden beschouwd als een salaris). Met andere woorden: zolang de vergoeding niet hoger is dan 0,27 euro per km, zal de fiscus niet bij u aankloppen.

Mag u een fietsvergoeding combineren met een tegemoetkoming voor openbaar vervoer?

Ja, zeker. U kan ook een fietsvergoeding krijgen als u de fiets combineert met het openbaar vervoer (trein, bus of tram), zelfs al is er een tussenkomst voor bijvoorbeeld uw treinabonnement. U kan de fietsvergoeding en een tussenkomst in de kosten voor het openbaar vervoer uiteraard niet cumuleren voor hetzelfde traject. Dus alleen voor het traject dat u effectief met de fiets aflegt tussen uw woonplaats (of uw werk) en het treinstation kan u een fietsvergoeding krijgen.

Hoeveel kan u besparen door naar het werk te fietsen?

Hoe groot uw voordeel is, hangt af van verschillende factoren: de afstand, hoe vaak u naar het werk fietst, hoeveel fietsvergoeding u ontvangt en de regeling die van toepassing is op uw situatie (valt u bijvoorbeeld onder het nieuwe systeem, dan geldt er een limiet van 40 km per dag). Krijgt u vergoeding van 0,27 euro per kilometer? Dan heeft u na een jaar werken de volgende bedragen belastingvrij op zak kunnen steken:

De cijfers in de tabel zijn berekend op 48 werkweken.

Fietst u 2 keer per week 5 km naar het werk en 5 km terug? Dan mag u rekenen op 259 euro belastingvrije fietsvergoeding. Legt u door weer en wind elke dag 40 kilometer af met uw elektrische fiets, dan kan u tot 2.592 euro op zak steken. Maar ook als u minder vaak fietst kan u al een aardig centje opzij zetten. 1 keer per week 5 km fietsen, heen-en-terug, brengt u tot 64,8 euro op. Ter info: in 2021 staken fietspendelaars gemiddeld 270 euro op zak dankzij hun fietsvergoeding.

Vergeet het ruimere plaatje niet

Uw fietsvergoeding berekenen is op zich vrij eenvoudig. Maar naar het werk fietsen heeft meer voordelen dan enkel en alleen een fietsvergoeding:

• U bespaart op brandstof- of elektriciteitskosten als u de auto laat staan. Misschien zelfs een klein fortuin als u uw wagen voorgoed inruilt voor de fiets.
• Met de fiets naar het werk, daar wint ook uw gezondheid mee. Wat lichaamsbeweging is de ideale manier om uw (werk)dag te beginnen of af te sluiten.
• Als u de ochtendspits met de auto kan vermijden, boekt u misschien zelfs tijdswinst.
• Tot slot is ook het klimaat u dankbaar als u de fiets neemt in plaats van de wagen: u boekt ook een milieuwinst en maatschappelijke winst als u fietst.

Maar er zijn ook mindere kanten aan het verhaal:

• U doet er misschien langer over met de fiets.
• U komt wellicht eens drijfnat op het werk aan, of moet ’s avonds door de regen weer naar huis. Dat kan misschien ten koste gaan van uw humeur, of van een extra douche als u niet investeert in degelijke regenkledij.
• Een fiets onderhouden kost ook geld.
• Op sommige trajecten is fietsen geen lachertje op vlak van verkeersveiligheid.

Kortom, allemaal zaken om rekening mee te houden. Bent u aan het nadenken om (meer) met de fiets naar het werk te komen? Dan zal u voor uzelf moeten uitmaken of de vele voordelen opwegen tegen de nadelen. Of probeer het gewoon even uit. Het zal even aanpassen zijn, maar u zal snel weten of u voor het idee gewonnen bent.